Een goede start van het nieuwe schooljaar maak je samen, een mooie titel van het artikel op Onderwijs Maak Je Samen.nl

Het is een artikel van alweer 3 jaar geleden, maar ik zocht hem toch even op. Een nieuwe start van het schooljaar maak je namelijk elk jaar en deze tips zijn altijd bruikbaar.

Fasen in groepsvorming:

Onderwijs maak je samen schrijft over hoe je een schooljaar optimaal kunt beginnen. Uit onderzoek is gebleken dat een klas in ongeveer 6 weken de vier fasen in groepsvorming doorloopt. Hoe zien die vier fasen er nu uit:

1. Forming fase (oriënteren): kinderen leren elkaar kennen.
2. Storming (presenteren): rangorde in de groep wordt bepaald, wie is de leider en wie hoort bij welk groepje.
3. Norming (normeren); groepsnormen worden duidelijk.
4. Performing (presteren): omgangsvormen en leiders zijn duidelijk. Er is een gezamenlijk doel geformuleerd.
5. Reforming (evalueren):
   Deze fase doorloopt niet elke groep en niet iedere groep doet er even lang over.

Na deze 6 weken zijn de rollen, de normen en waarden in de groep grotendeels bepaald voor de rest van het jaar. Wanneer er gedurende het jaar verandering optreedt, kan de groep deze fasen weer opnieuw doorlopen.

De invloed van de leerkracht is groot in deze eerste 6 weken. Het boek “Goed van Start” dat ik geplaatst heb in de boekenkast zou hierbij kunnen helpen. Momenteel ben ik het boek “Gouden weken” van Boaz Bijleveld aan het lezen, hier volgt snel een recensie over.

10 tips voor een positief pedagogisch klimaat:

Onderwijs Maak Je Samen geeft 10 tips in willekeurige volgorde om op een goede manier het schooljaar te starten. Met deze tips creëer je een positief pedagogisch klimaat.

1. Geef meer (oprechte) complimenten dan negatieve kritiek.
2. Gebruik Coöperatieve werkvormen
3. Ken je leerlingen: naam, gezinssituatie, hobby’s, talenten en meer.
4. Laat de leerlingen jou kennen.
5. Maak per dag een aantal keer gebruik van spelletjes die je groep positief helpen vormen: binnenkomers van de Vreedzame School, energizers of 5 minuten spelletjes.
6. Maak samen groepsregels; hoe willen we dit jaar dat we in de groep met elkaar omgaan?
7. Geef opstekers klassikaal en bestraf 1 op 1.
8. Zorg dat je aan het begin van het jaar (meerdere malen) persoonlijk contact hebt gemaakt met alle ouders van je klas.
9. Neem regelmatig de tijd om schoolregels en klassenregels van context te voorzien; wat ermee bedoeld wordt en wat je ermee wilt bereiken.
10. Zorg voor een goede overdracht voor de eerste dag van het nieuwe schooljaar.

Voor een volledige beschrijving lees verder op Onderwijs Maak Je Samen.

 Kijk ook eens op mijn site bij Start van het schooljaar voor meer leuke ideeën om het schooljaar te starten. Hier vind je spelideeën voor groepsvorming, klassenregels, welkomstposters en nog veel meer.

“Krantenmeppertje, Amerikaans liften, geheim agent, ik draai rond, wie ben ik?, leg je naam uit, vraagspel”.

Ken jij al deze kennismakingsspelletjes?

Aan het begin van het schooljaar in het van belang om veel groepsspelletjes te spelen. De kinderen leren elkaar zo allemaal goed kennen en het is goed voor een positieve sfeer in de klas. Er zijn heel veel van dit soort spelletjes te vinden. Ik heb een aantal sites voor je op een rijtje gezet.

Veel van deze kennismakingsspelletjes kun je gemakkelijk even tussendoor doen. Dan werken ze ook meteen als Energizer. Ook als het een dag niet zo lekker loopt probeer dan toch om de groepsspelletjes uit voeren.

---

Op Rayfra.nl staan zeker een 40-tal verschillende kennismakingsspelletjes. Deze hebben betrekking op het leren kennen van de omgeving maar vooral op het leren kennen van elkaar.

Bij elk spelletje staat een korte duidelijke uitleg en ze zijn gemakkelijk aan te passen aan het niveau van de groep.

---

Op spelensite.be staan meer dan 2000 verschillende spelen. Spelletjes die geschikt zijn voor binnen en buiten en in grote of kleine groepen.

De site heeft een handige zoekmachine waarbij je bijvoorbeeld kunt aangeven hoe lang het spel mag duren, wat de intensiteit mag zijn en of je iets zoekt binnen een bepaald thema.

---

Op kleuteruniversiteit.nl kun je voor €3,95 een pakket kopen om het nieuwe schooljaar te starten.

Het pakket bevat een activiteit voor elke dag van de eerste schoolweek. Volgens de review zijn het ontzettend leuke lessen en is het zeer inspirerend om een keer een nieuw ‘sausje’ over bestaande activiteiten te gieten.

---

Ook Juf! het tijdschrift van Malmberg maakte een top 5 van hun leukste kennismakingsspelletjes. Een schooljaar staat of valt met een goede sfeer in de groep.

De top 5 van Juf!:

1. Tentoonstelling over onszelf

2. Groepsmagazine

3. in de rij…!

4. Het geheim van de juf

5. Ik houd van

---

Via schoolbordportaal zijn ook heel veel spelletjes en Energizers te vinden die je op het digibord kunt gebruiken.

---

Dit M&M spel is o.a. te vinden op lessenvanlisa.nl.

Het enige wat je nodig hebt is een zak M&M’s en een spelbord. Deze kun je op de site downloaden. Een leuke en lekkere kennismaking dus!

Daarnaast kan een simpele strandbal ook een goed middel zijn om een leuke activiteit te maken.

Ideeën voor wat je op de strandbal zou kunnen zetten: Ik ben fan van … Mijn lievelingsdier is … In mijn vrije tijd doe ik het liefst … Mijn lievelingsles op school is… Ik ben heel goed in … Mijn lievelingskleur is … Ik zou niet kunnen zonder … Mijn lievelingseten is …

---

Via gedragsproblemen in de klas vond ik twee interessante filmpjes op You tube. De moeite waard om eens te kijken. Om weer even stil te staan bij het feit dat die eerste weken van het schooljaar zo enorm belangrijk zijn in de groepsvorming.

Het eerste filmpje gaat over de fases in de groepsvorming; forming, storming, norming, performing en termination.

Forming: de groepsleden kennen elkaar nog niet of weten niet of alles bij het oude is gebleven. Het is een verkenningsfase.

Storming: de groepsleden weten ondertussen een beetje wat ze van de anderen kunnen verwachten. Er zijn botsingen, onenigheid en ruzietjes. Dit hoort bij deze fase en hoeft niet verontrustend te zijn.

Norming: de leiders die in de vorige fase boven kwamen drijven, bepalen hoe er in de groep met elkaar wordt omgegaan. Het is dus zaak om als leerkracht te zorgen dat er positieve groepsnormen zijn ontstaan vóór deze “vaststaan.”

Performing: de groep is klaar voor het werken.

Termination: de groep nadert het eind van het jaar.  Het kan zijn dat ze gaan mopperen op alles en iedereen. Er kan normvervaging optreden.

---

Het tweede filmpje gaat over het maken van een goede groep. Een “goede groep” voorkomt veel gedragsproblemen. Hoe kun je jouw groep met behulp van deze kennis veranderen in een positieve goed werkende groep?

Wat kun je o.a. doen:

• Laat zelf het goede voorbeeldgedrag zien.
• Werk veel aan groepsopdrachten.
• Maak samen met je klas de groepsregels. Hang de regels zichtbaar op en laat iedereen, dus ook de leerkracht, de groepsregels ondertekenen. Herhaal gedurende het schooljaar de regels regelmatig.
• Zorg de eerste twee weken voor een scala aan groepsvormende spelletjes. Doe er een aantal per dag. Ook hier kies jij als leerkracht de groepjes. De spelletjes zorgen voor veel plezier en een positieve groepssfeer.
• Maak de kinderen verantwoordelijk voor hun groep (elkaar) en hun lokaal.
• Negeer problemen niet, maar maak ze bespreekbaar. Daarmee zet je de toon over omgaan met elkaar.
• Zorg dat de kinderen meer van elkaar (en van jou) te weten komen. Wat onbekend is, is vaak niet zo leuk. Wat bekender is, wordt vaak leuker. Maak bijvoorbeeld een kennismakingstentoonstelling met ieders lievelingsvoorwerp, maak een poster over jezelf enz.

Op gedragsproblemen in de klas kun je nog veel meer lezen over het begin van het schooljaar en het maken van een goede groep.

Het einde van het schooljaar komt in zicht en we gaan alvast nadenken over het nieuwe schooljaar.

De start van een nieuw schooljaar vraagt weer om extra aandacht voor de groepsvorming van je klas. Ook al is een klas al langer bij elkaar, elk jaar vindt er aan het begin van het schooljaar een nieuwe kennismaking en groepsordening plaats. Alle aandacht die je er aan het begin van het schooljaar aan besteedt, verdien je daarna dubbel terug.

De komende weken zal ik vooral schrijven over kennismakingsactiviteiten, het maken van klassenregels en het stellen van doelen voor de hele klas of individueel.

Ik vond een aantal leuke coöperatieve activiteiten die je kunt gebruiken als kennismakingsactiviteit.

De kinderen gaan bij deze coöperatieve werkvorm op zoek naar iemand die een bepaalde eigenschap of kenmerk bezit. 

Op deze manier komen de kinderen veel over elkaar te weten.

---

Deze “vind iemand die” komt van de site lessenvanlisa.nl.

Op haar site staan nog meer spelbladen van deze activiteit die je kunt downloaden.

Tip van Lisa; Maak met de kinderen de afspraak dat een naam maar 1of 2 keer op het blad mag staan. Zo voorkom je dat kinderen alleen binnen hun eigen vriendenclubje zoeken.

---

Een andere leuke activiteit is speed meeting. Laat de kinderen steeds kort iets over zichzelf vertellen. Op het werkblad kan ieder kind noteren met wie hij/zij heeft gesproken.

Gevonden op daar sta je dan.